Yeme bozuklukları ölüm dahil olmak üzere bir çok ciddi hastalığın tetikleyicisi olan psikolojik bir rahatsızlık diyebiliriz. Gelin bu hastalıkları biraz yakından tanıyalım ki farkında olmadan kime nasıl zarar verdiğimizin bilincine varalım. Psikolog değilim elbette ki söyleyeceklerimin ‘Beslenmeyle ne alakası var ?’ diye düşünebilirsiniz. Bu söylediklerimi bir insan olduğum için söylemek arzusundayım. Çok kolay çıkıveriyor ağzımızdan ‘ Nasıl kilo almışsın, çok kalınsın, bacakların çok kalın, biraz dikkat et canım yediklerine, sen genç kızsın az boğazını tut…’ gibi cümleler. Haddim değil ama böylelerine  ‘SANANE’ diye haykırasım geliyor bu eleştirilerinin karşısında. Bu cümlelerin hepsi birer stres kaynağı, kortizol tetikleyicisi. Biz insanların bu kötü düşüncelerinden kaçmak için yemeklere sığınan bir çok insan var. Sadece yemek de değil ki sebep; içinde bulundukları ruh halleri de hormon sistemlerini altüst ediyor maalesef ve beraberinde gelen bir çok kronik hastalık tablosu.

Yeme bozukluklarının en bilinenleri anoreksia , bulumia ve ortoreksia’dır.

Anoreksialar anormal şekilde düşük kiloda olmalarına rağmen kilo almaktan aşırı korkarlar. Başka insanların kilolarını olduğu gibi algılayabilirlerken kendi bedenlerini bir türlü gerçekçi bir şekilde algılayamazlar. Sürekli vücutlarında kalın olduğunu düşündükleri bir yerleri ve verilmesi gereken kiloları vardır. Çok düşük kalorili beslenip ,ağır antrenmanlar yaparlar veya müsil kullanımı gözlenebilir. Maalesef anoreksia   yeme bozukluklarının içinde en çok ölüm oranına sahip olan hastalıktır.

Bulumialar ise gizli saklı köşelerde aşırı yeme atakları yaşarlar. Bazen 4-5 kişinin yiyebileceği yemeği tek başlarına bir öğünde tüketebilirler. Ancak bu öğünün hemen ardından kendilerini kusturmaya çalışırlar ve bu davranış şekli bir alışkanlık halini alır. Bulumialar genellikle normal kiloludurlar ancak sürekli kusmaya bağlı gastrointestinal sistem hastalıklarına zemin hazırlar. Yemek borusunun tahriş olması , mide kapakçığında hasar vb. oluşabilir. Yine kullanılan laksatifler , müsiller bağırsak sağlığını etkileyebilir.

Ve masum gibi görünen sinsirella: Ortoreksia

Aslında ortoreksiada başta her şey çok masumdur. Bu kişilerin yemek tüketimleri normal ve gayet sağlıklı içerikler tüketmeye çalışıyorlar. Ancak sağlıklı beslenmeyi öyle bir duruma getiriyorlar ki  bütün çevresi bu durumdan olumsuz etkileniyor. İçeriğini bilmedikleri hiçbir besini tüketmiyorlar, başkasının hazırladığı yemeği yemiyorlar ve ne yiyeceklerini aşırı düşünüyorlar. Bu kişilerin bu tutumları gerek ekonomik anlamda gerek psikolojik olarak ailesini ve çevresini de etkiliyor. Hatta bazen bu kişilerde diğer insanlara karşı alaycı bir tavır bile gelişebiliyor. Herkese beslenme anlatmaya çalışmak, her şeyin en sağlıklısını kendisinin tükettiği gibi tavırlara girebiliyor.

Gördüğünüz gibi yine her şeyin başı denge. Ara sıra dışardan da yiyebilirsiniz. İçerği çok da temiz olmayan veya çok kalorili bir ürünü de tüketebilirsiniz. Suçluluk duymayın. Dünya’nın sonu değil sonuçta ancak dengelemeyi bilin. Ve ne yapıyorsanız kendiniz için yapın başkalarını değil kendinizi memnun edin. Sağlıkla kalın huzurlu günler. 

                                                                                                                                  Diyetisyen Zahide Nurdan AT