HaberHendek.Com Reklamları HaberHendek.Com Reklamları
Doç. Dr. Sertan Demir

Doç. Dr. Sertan Demir

Müzik nedir? Nasıl Dinlemek gerekir?

Yazar: Doç. Dr. Sertan Demir
Tarih:
Okunma: 2532
Yorum: 11
Yazı Boyutu:
Paylaş:

Müzik, insanoğlunun binlerce yıldır doğayı taklit ederek, duygularını anlatma yollarından birisidir. Müziğin içerisinde doğanın kendisi, hayatın özü bulunur. Dünyanın dönüşü ve buna bağlı olarak oluşan “ritm”; bu ritme bağlı olarak duyduğumuz “ses”ler müziğin özüdür, farklı yansımasıdır. Yani müzik eşittir ses ve ritm. Ancak bu ses ritm birlikteği matematiksel bileşenlerdir. Bunların üzerine duygu, düşünce, ifade, anlatım gibi araçlar da eklendiği zaman, müzik sanat boyutuna geçer.
Yunanlılar müzik için, perilerin(mus) konuştuğu dil(ike-ika), yani “perice” (musika) olarak isimlendirdiler. Bugün dünya üzerinde bu isimlendirmeye yakın şekillerde ifade ediliyor. Music, musikî, mızıka vb.
Türkler de müzik için; “küğ”, “ır”, “yır”, “cır” ifadelerini kullandılar. Bugün ırlamak, cırlamak farklı anlamda kullanılsa da, “ırlamak”, müzik yapmak anlamında kullanılıyordu.
İsim ne olursa olsun dünya yüzeyinde var olan ve insanların hemen hepsinin rahatlıkla ulaşabildiği bir olgudur müzik. Bu kolay ulaşılabilirliğinden olacak ki, bazen kıymeti bilinmez. Nasıl dinlememiz gerektiğini, neyin gerçek müzik olduğunu fark edemeyebiliyoruz.
Müzik öyle bir alan ki, neredeyse kullanılmadığı, işbirliği yapmadığı başkaca alanlar yok gibidir. Eğitim, sağlık, ticaret, siyaset, din gibi çok geniş alanlarda çok etkin bir biçimde kullanıldığını görebilirsiniz.
Bu alanlar tabii ki müziği asıl işlevinden saptırır. Asıl işlevi nedir? Başta da bahsettiğimiz gibi “duyguları anlatma”dır. Yani özünde duygu vardır. İster gönül diyelim, ister yürek, istersek de kalp; bu organ, insan yaşantısında duygu ile ilişkilendirilmiştir. Duygularımızı bu organ üzerinden anlatmayı tercih etmişizdir: kalbimiz kırılır, yürek yeriz, gönlümüz düşer.
Peki duygu, bu işte bu kadar önemliyse, müzik dediğimiz sanatsal olgu “gönül”den çıkıyorsa, bunu dinlemek de, icra etmek de aynı yolla, yani gönülle/yürekle olmamalı mıdır?
Bazen bir müzik icrasının ardından, sanatçıya teşekkür etmek için “ellerine sağlık”, “sesine sağlık” benzeri cümleler kuruluyor. İşte burada bir sorun görüyorum. El veya sese teşekkür ediliyorsa, ya icracı bu icrayı yüreği ile değil eliyle/sesiyle yapmıştır; ya da dinleyici, yüreğiyle değil kulağıyla dinlemiştir. Yürekten icra edilmiş ve yürekten dinlenmiş bir eser için yüreğe teşekkür etmek gerek.
Yukarda sorduğum sorunun cevabı burada geliyor. Evet dinlemek de, icra etmek de gönülle olmalıdır. Müziği icra eden asıl organ veya uzuv, el/ses/boğaz; dinleyen de kulak olmadığına göre tebrik edilmesi gerekenin, sağlık dilenmesi gerekenin yürek, gönül olması gerekir. Yani özü itibariyle, gönüllü ve gönlünce yapılmış bir müzik icrasının tebrîkinde, “gönlüne sağlık” ifadesi bambaşka bir anlam kazanır.
Büyük usta Neşet Ertaş’ın dediği gibi “gönülden gönüle giden yol gizli gizli”…
İşte bu gizli yol, özünde sır bulunan ve adına aşk dediğimiz, kimine göre belâ, kimine göre bera (fazilet) olan durumun, müzik yoluyla aşikâr edilerek, gönülden gönüle köprüler kurarak, gizli gizli anlatılmasıdır.
Gönülden yapılan müziği, can kulağıyla dinleyebilmek ümidiyle…

Yorumlar

Lütfen aşağıda yer alan yorum yazma kurallarına dikkat ediniz.
  • Türkiye Cumhuriyeti yasalarına aykırı, suç veya suçluyu övme amaçlı yorumlar yapmayınız.
  • Küfür, argo, hakaret içerikli, nefret uyandıracak veya nefreti körükleyecek yorumlar yapmayınız.
  • Irkçı, cinsiyetçi, kişilik haklarını zedeleyen, taciz amaçlı veya saldırgan ifadeler kullanmayınız.
  • Türkçe imla kurallarına ve noktalama işaretlerine uygun cümleler kurmaya özen gösteriniz.
  • Yorumunuzu tamamı büyük harflerden oluşacak şekilde yazmayınız.
  • Gizli veya açık biçimde reklam, tanıtım amaçlı yorumlar yapmayınız.
  • Kendinizin veya bir başkasının kişisel bilgilerini paylaşmayınız.
  • Yorumlarınızın hukuki sorumluluğunu üstlendiğinizi, talep edilmesi halinde bilgilerinizin yetkili makamlarla paylaşılacağını unutmayınız.
#3599 Aynur Göklüoğlu - 2020-06-01 21:59:06
Müziğin birleştirici gücü ,sayenizde bizler bu sayfada buluşturuyor Sertan hocam.Her hafta parmak bastığınız , öğrendiğimiz bilgiler bizlere dinlediğimiz müziğin ,türkülerimizin daha da tadına varmamıza vesile oluyor.Tabiki tadına varınca da biz de yaratan coşku takdirimize sebep oluyor .Takdirin de şekli şemalini bile sizden öğreniyoruz hocam .”Gönlünüze sağlık”...Daha öğrenecek ne çok şey var,,, bekliyoruz hocam sıra da ne varsa.Teşekkürlerimizi sevgimizi saygımızı iletirken gönlünüze sağlık Sertan hocam sağ olun var olun..
#3597 Hülya GÜLEÇ - 2020-06-01 19:49:28
Emeğinize sağlık, teşekkür ederiz
#3596 Emine AVCI - 2020-06-01 18:59:50
Müziğin neden ruhumuzun gıdası olduğunu,bazı ezgilerin gönül telimizi titretmesinin nedenini,dinlerken tüylerimizin diken diken olmasının nedenini ve ses,ağız ve kulağın müzik icra etmede sadece yardımcı enstrümanlar olduğunu bu yazınız sayesinde daha iyi anlıyoruz Sertan hocam.Yüreğinize sağlık.
#3595 Meryem altindag - 2020-06-01 15:32:35
Doğa sesleri varsa fizik var kural varsa matematik var birde gönül bu dünyaya sadece müzik yetmezmi Çok teşekkür ederiz hocam
#3593 Nesrin Tunç - 2020-06-01 11:58:29
Kıymetli Doç.DR.Sertan Demir hocam.gönlünüz kaleminize gölge olmuş.iyiki sizinle hayatın en anlamlı ve önemli konusu Müzik ile yollarımız kesişti.sizlerle aynı yolda yürüyebilmek ne mutluluk verici.Sakaryanın akademik değeri.Türkülerin Pirisiniz.özverili çalışmalarınızdan dolayı teşekkür eder......gönlününüz daim varola derim
#3592 Şükrü akyiğit - 2020-06-01 10:24:22
Eline emeğine yüreğine gönlüne sağlık hocam sizin bu anlatmak istediğiniz konunun üzerine konuşmak haddimize düşmez tek kelimeyle mükemmel
#3591 Zehra Keklikoğlu - 2020-06-01 10:23:26
Müziğin insan ruhu ve toplum için önemini cok Güzel aktarmıssınız yüreğinize sağlık hocam ????
#3590 Sult4N - 2020-06-01 10:15:49
Yazınız gönlümüze dokundu hocam, yol oldunuz. Yüreğinize sağlık.
#3589 Adil Özdemir - 2020-06-01 10:09:18
Kaleminize sağlık Sertan bey, ne de güzel anlatılmış müzik... bir solukta içtim. Ayrıca her yazınızda dağarcığımıza yeni bilgiler alıyoruz, çok teşekkürler.
#3588 Mine Algın - 2020-06-01 09:56:13
Senelerdir sanatçıya, teşekkür etmeyi doğru yapıyormuşum.Ansızın duyduğum bir melodi, ağıt, şarkı beni ilk dinlediğim yere o an ki duygularıma yaşıma götürüyor.Zamanda yolculuk yapmak gibi.Ağıt türküleri duyduğumda sanki ağıtın yakıldığı andayım.Her klarnet sesi,beni bayram sabahları Mustafa Kandıralının radyoda çaldığı çocukluk evime götürür.Yine de şahlanıyor aman.. duyduğumda nefes alamıyorum.Bunun gibi örnekler o kadar fazla ki müziklerimiz,türkülerimiz,şarkılarımız yaşam hafızamızı oluşturuyor besliyor,güçlendiriyor ve yaşatıyor.Sizlerin ruh işçilerinin eğiticilerinin sayesinde büyüyor genişliyor.İyi ki varsınız.
#3587 M.Uğur Er - 2020-06-01 09:51:54
Gönlüne sağlık hocam.