HaberHendek.Com Reklamları HaberHendek.Com Reklamları HaberHendek.Com Reklamları
Doç. Dr. Sertan Demir

Doç. Dr. Sertan Demir

Havai Fişek Fabrikasındaki Patlama Ve Hendek Türküsü Üzerine

Yazar: Doç. Dr. Sertan Demir
Tarih:
Okunma: 4492
Yorum: 5
Yazı Boyutu:
Paylaş:

Geçtiğimiz hafta başta Hendek’i ve ardından Sakarya ile tüm Türkiye’yi derinden sarsan bir olayla sarsıldık.

Şehir merkezinden bile kuvvetle hissedilen bu olay Hendek’te bulunan havai fişek fabrikasının patlamasıydı. Çeşitli sebepler gösteriliyor ancak şurası kesin ki, bu olay Sakarya’nın sayısız yarasına yeni bir tane daha eklemiştir. İncelemeler sonucunda sebebi öğreneceğiz ancak kesin olan bir şey varsa ihmal olması ihtimalinde Sakarya ve Hendek’in bunu hak etmediğidir.

Hendek’e ve Sakarya’mıza geçmiş olsun, başımız sağ olsun. Dileriz ki bu tür olaylar ne Sakarya’da ne de dünyanın herhangi bir yerinde yaşansın.

Sakarya’da en büyük yaralar deprem konusu açıldığında sızlar ama Sakarya’da savaş anıları da oldukça fazladır. Halkın bir özelliği de gerek kitlesel olaylar gerekse de kişisel olaylar karşısında türkü yakarak o olayı tarihi belgeye dönüştürmesidir.

Son yıllarda terör belasına verdiğimiz kayıplar, Hendekli Gaffar Okkan’ın katledilmesi gibi Sakarya’nın hafızasında henüz taze ve kanayan yaralar oldukça fazladır. Ancak bu gibi son yıllara ait olayların türküleştirilerek tarihi belge haline dönüştürülmesi henüz gerçekleştirilemedi.

Bir Hendek türküsü bu anlamda güzel bir örnektir.

Hendekli Ziya Bulut 1892 yılında Hendek’te doğdu. I. Dünya Savaşında silah altına alındı ve Süveyş’te “Kanal Cephesi” olarak bilinen çatışmada İngilizlere esir düşerek Hindistan’a gönderildi.

Hindistan’da saat tamiri ve körüklü çizme yaptı. Bu işlerdeki ustalığından dolayı, oradaki komutanı kendisine “Pir” lakabı verdi. Bulut ailesi bölgede hala “pirimler” lakabıyla anılmaktadır.

1923 yılında da esir değişim programıyla Hendek’e geri dönen Ziya Bulut, 02.10.1967 yılında Hendek’te vefat eder.

Ziya buluta ait 1 fotoğraf ve bir de türkü elimizdedir.

Hendek’te konu hakkında görüştüğümüz Zafer Konuk, yaptığı araştırmalarda Ziya Bulut’un Hindistan’dan döndükten sonra bu türküyü yakarak, çalıp okuduğu bilgisine ulaşmıştır.

Elmayı top top yapalım

Kızlara bahşiş atalım

Kadifeden ceketini dar yapalım

Ne güzel yakışır ince bele

 

Eğlenelim taze ile

Altında yelpaze ile

Ölçelim de o güzelin ince belin

Bir gümüş endaze ile

 

Sofrasına kim ki konar

Akıbet aşk ile yanar

Öpmeyle de sevmeyle de göz mü kanar?

Çaresi yok , çaresi yok.

 

Bu türkü, aynı zamanda TRT Türk Halk Müziği Arşivine kayıtlı 7 Sakarya türküsünden Hendek’e ait olan tek türküdür. Ancak 2 kıta olarak görülmektedir. İlçede yaptığımız araştırmalardan sonra Zafer Konuk, Hasan Karagözlü, Hayrettin Gerdan ve Nahit Adalı’dan 3. Kıtasını da derleme fırsatı bulduk.

Sakarya Üniversitesi tarafından projelendirilerek “Sakarya İçin Çal” isimli etkinlik hayata gerçekleştirilerek, Devlet Konservatuvarı hocaları tarafından çalınıp okundu. Dinlemek isteyenler için türkünün linkini aşağıda veriyorum.

Cümlelerime son verirken, hendek halkına tekrar geçmiş olsun diyerek, kayıplarımız için Allahtan rahmet, ailelerine, Hendek’e ve Sakarya’mıza baş sağlığı diliyorum.

NOT: Birkaç hafta dinlenme ihtiyacı sebebiyle sizlerle olamayacağım. Anlayışınız için şimdiden teşekkür ederim.

Elmayı top top yapalım : https://www.youtube.com/watch?v=vT2dFXPYX9c

Yorumlar

Lütfen aşağıda yer alan yorum yazma kurallarına dikkat ediniz.
  • Türkiye Cumhuriyeti yasalarına aykırı, suç veya suçluyu övme amaçlı yorumlar yapmayınız.
  • Küfür, argo, hakaret içerikli, nefret uyandıracak veya nefreti körükleyecek yorumlar yapmayınız.
  • Irkçı, cinsiyetçi, kişilik haklarını zedeleyen, taciz amaçlı veya saldırgan ifadeler kullanmayınız.
  • Türkçe imla kurallarına ve noktalama işaretlerine uygun cümleler kurmaya özen gösteriniz.
  • Yorumunuzu tamamı büyük harflerden oluşacak şekilde yazmayınız.
  • Gizli veya açık biçimde reklam, tanıtım amaçlı yorumlar yapmayınız.
  • Kendinizin veya bir başkasının kişisel bilgilerini paylaşmayınız.
  • Yorumlarınızın hukuki sorumluluğunu üstlendiğinizi, talep edilmesi halinde bilgilerinizin yetkili makamlarla paylaşılacağını unutmayınız.
#3644 Kenan Güleç - 2020-07-07 22:03:40
Değerli hocam,öncelikle Sakarya'mıza Türkiye'mize geçmiş olsun. Umarım bu acı olaydan gerekli dersler alınır ve sorumlular hakkında cezai işlem yapılır. Tarihimiz ne acılar barındırıyor. Yazınızdaki bilgilendirme de çok anlamlı ve önemli. Güzel yazılarınızın devamını dilerim.
#3643 Nesrin Tunç - 2020-07-07 14:42:37
Sakaryanın kültür değeri sayın Sertan hocam.hepimizin gibi acılı yüreğiniz bir tarihi bilgiye kaleminiz gölge olmuş.bu vatana borcunu canıyla kanıyla bilindik veya bilinmedik kahraman şehitlerimizin asil yüce tinleri şad olsun.patlamada vefat eden Sakaryalı millete Tanrıdan rahmet geri kalan acılı yüreklere çok sabır diliyorum.kaleminiz daim ola hocam.gönlünüz varola
#3641 Aynur Göklüoğlu - 2020-07-06 15:22:40
Değerli hocam ne güzel yazmışsınız sizin nezlinizde ben de Hendeğimiz ve Sakaryamıza geçmiş olsun dileklerimi sunarken kazada yaralanlara can’lara geçmiş olsun hayatını kaybeden kardeşlerimizin ailelerine başsağlığı diliyorum..Tam ağıt türkü yakılacak zaman gelmiş..Giden gelmiyor çok acı...Yine tarhimizden bilgilerle donanıyoruz sayeniz de , bir Sakaryalı olarak Hendekli PİR Ziya Bulut un hayat hikayesini bilmiyordum, çok duygulandım. Daha ne çok bu vatan için canını vermiş şehitlerimiz var, yakılan türküleri var..Atalarımızın ruhları şad olsun..Türkümüzüde çok güzel seslendirmişsiniz gönlünüze sağlık..Biraz dinlendikten sonra yazılarınızı sabırsızlıkla bekliyoruz Sağlıcakla kalın Sertan hocam...
#3640 Meryem altindag - 2020-07-06 14:59:35
Bilginiz yüreğiniz kaleminiz varolsun çok teşekkür ederiz
#3639 selda - 2020-07-06 13:44:40
Hendeğe ve ükeme çok geçmiş olsun. Kayıplarımızın yakınlarına başsağlığı dilerim. Umarım bundan sonra Sakarya adına yakılacak her türkü, umut ve neşe barındırır.