Zahide Nurdan AT ve Kübranur AKCENGİZ
Çocukları Obeziteden Korumanın Altın Kuralları
Çoğu hastalıkta olduğu gibi obezitenin de temelleri çocukluk döneminde hatta bebeklik döneminde atılıyor. Çocukluk döneminde beslenme hem alışkanlıkların kazanılması hem de büyüme gelişme, zeka gelişimi, hastalıklara yatkınlık gibi kritik öneme sahip bir dönem olduğundan oldukça önemlidir.
Peki çocuklarımızı obeziteden korumak için altın kurallar nelerdir?
İlk 6 ay sadece anne sütü !
Anne sütünün içinde ilk altı ay boyunca bebeğin ihtiyacı olan tüm besin ögeleri mevcuttur, hatta bebeğin hastalıklarından korunması için bağışıklığını destekleyecek özel maddeler de bulunur ve annenin sütü yeterli ise bu süreçte dışarıdan başka gıdalar verilmemeli. Eğer mama verilmesi gerekiyorsa da bebeğin tokluğu iyi takip edilmelidir.
Ek besinlere adım adım geçin.
Ek besinlere geçiş sürecinde yavaş yavaş gıdalar alıştırılmalı, hem çocuğun damak zevkinin gelişmesi hem de varsa alerjisi olan gıdaların ayırt edilmesi için çok fazla besin karıştırılarak verilmemeli.
Sofra kültürünü oluşturun.
Çocuğun özgüvenin gelişmesi, sağlıklı beslenmeye adapte olması için ve aile ile kaliteli vakit geçirmesi için en önemli unsurlardan biridir sofra kültürü. Çocuğunuzun sofrada kendine ait yeri, çatal kaşığı, tabağı olsun ve kendi kendine yesin.
Doymasına izin verin, ısrar etmeyin.
Eğer çocuğunuzda iştah problemi varsa bunun altında yatan sebep bulunmalı bunun için hekiminize ve diyetisyeninize başvurun fakat okul öncesi dönemdeki çocuklarda iştahsızlık görülebilir, bir gün iştahı açık bir gün yemek yemeyi reddedebilir. Acıkmasını bekleyin, bu açlık ve tokluk hormonlarını kontrol edebilmesini sağlar. Bu yüzden yemesi için çok fazla ısrar etmeyin.
Önce kendiniz sağlıklı beslenin
Eğer ailede düzenli bir sofra kültürü yoksa, fast food, cips, gazlı içecekler bulunuyorsa siz kola içerken sen çocuksun ayran iç, süt iç diyemezsiniz. Anne ve babayı rol model alan çocuklar yediklerinizi ve içtiklerinizi de örnek alırlar. O yüzden önce siz sağlıklı beslendiğinizden emin olun.
Televizyon, tablet, telefon karşısında yemek yedirmeyin.
Tv izlerken kişilerde beyindeki tokluk sinyallerini yöneten merkezin tam olarak uyarılmadığı, böylece doyduklarını hissetmedikleri ile ilgili yapılmış birçok çalışma vardır. Çocuğa yemeği sürekli tv veya çizgi film ile verdiğinizde çocuk bunları bağdaştırır, şartlanma meydana gelir ve bu durum yeme bozukluklarına sebebiyet verir.
Yasaklamak yerine sağlıklı alternatifler oluşturun.
Reklamlar, tv ve internet, çevre gibi faktörler çocukların sağlıksız gıdalara yönelmesine neden olur. Burada çocuklara bu gıdaları yasaklamak yerine zararlarını anlatarak neden yememesi gerektiğini açıklayın. Ve alternatifler oluşturun. Örneğin marketten aldığınız bir kek kerine evde birlikte kek yapabilirsiniz, içerisinde şeker, katkı maddeleri, palm yağı vb bulunan çikolatalar yerine tahin pekmez karışımı, gazlı içecekler yerine evde sıkılmış meyve suyu, ev yapımı meyveli yoğurtlar vb sunabilirsiniz.
Beslenme çantası hazırlayın.
Evde ne kadar beslenmesine dikkat etseniz de okul, kurs vb gibi ortamlarda zararlı gıdalara yönelmemesi ve dengeli bir öğün olması açısından beraber beslenme çantası hazırlayabilirsiniz.
Hareketi yaşamın parçası haline getirin.
Obezitenin en büyük sebeplerinden biri de hareketsiz yaşamdır. Sağlıklı kemik gelişimi, iyi bir ruh sağlığı, ve akademik başarı için fiziksel aktivite oldukça önemlidir. Sporu ve egzersizi bu yaş dönemlerinde alışkanlık haline getirmesini sağlayın.
Diyetisyen Kübranur AKCENGİZ