Memleket topraklarında fındık ağaçlarının gölgesinde çalışmış, karnını doyurmuş, serinlemiş, oynamış, uyumuş, eli nasır tutmuş, yaşlanmış, bu ülkeye değer katmış, doğaya fayda sağlamış yüz binlerce insan var.
Onlar kazandıklarından çok ülkemize kazandırırlar üstelik diktikleri, yetiştirdikleri bir ömür emek harcadıkları fındık ağaçları, verimli topraklarımızı kökleriyle sararak erozyona karşı korurlar. Belki de fındığımızın bilinmeyen en kıymetli yönü budur.
Ülkemizin üretiminde dünyada ilk sırada yer aldığı fındıkçılığa biraz yakından bakalım.
Yeryüzünde, 36˚-41˚ kuzey enlemlerinde ve kendine özgü iklim koşullarında yetişen fındık ağacının dünyada en iyi yetiştiği yer Karadeniz bölgemizdir. Dünya fındık üretiminin %65-75’ini gerçekleştiren Türkiye, fındık üreticileri içinde en lezzetli üretimi yapan ülkedir, çünkü bizim fındıklarımız güneşte kurur, yağ oranı idealdir.
Yaklaşık 400 bin çiftçinin üretimini yaptığı fındıkçılıkta 8 milyon kişi doğrudan veya dolaylı olarak fayda sağlamaktadır. Zararlı gaz, kimyasal atık, iş kazası vs. gibi bir durum olmadan bu kadar kişiye ekmek sağlayan fındık gerçekten kıymetlidir.
Fındık denilince aklımıza çeşit çeşit çikolata ve pastalar gelse de kendi başına tüketildiğinde bu endüstriyel ürünlerden çok daha faydalı olduğu bilinmektedir.
-Beden ve zihin yorgunluklarına iyi gelir
-Kalp ve damar sağlığı açısından çok faydalıdır
-Kolesterolü düşürür
-Kansızlığa iyi gelir
-Vücut ve kemik gelişimini destekler
-Hamileler için ve doğacak çocuğa çok faydalıdır.
-Cildi güzelleştirdiği de bilinmektedir.
Son yıllarda ilimiz Sakarya fındık üreticiliğinde oldukça yol almış, 2014 yılında Doğu Karadeniz’de yaşanan don olayları sonrasında fındık üretiminde ilk sıralara yükselmiştir.
Yaşanan bu kötü olay fındık fiyatlarının yükselmesine çok büyük etki etmiştir. Bu yükselişin kamuoyunda bilinen tarafı budur aslı ise böyle midir? Sadece fındık üretimi düştüğünde mi fiyatlar yükselir, yoksa gözden kaçan başka noktalarda var mıdır?
Son 10 yıllık fındık ihracat rakamlarına baktığımızda Fındık İhracatının ortalama yıllık 200-250 Bin ton olarak yapıldığını görmekteyiz.
-2005 yılında üreticiden 7 TL’den alınan fındık 209 bin ton ihraç edilerek Türkiye’ye 2,5 Milyar TL (o zamanki dolar kuruna göre 1,9 Milyar dolar) girdi sağlamıştır.
-2009 Yılında üreticiden 3,5 TL’den alınan fındık 220 bin ton ihraç edilerek Türkiye’ye 1,8 Milyar TL (o zamanki dolar kuruna göre 1,18 Milyar dolar) girdi sağlamıştır.
-2014 Yılında 15 TL’den alınan fındık 252 bin ton olarak ihraç edilerek Türkiye’ye 5 Milyar TL (2,3 Milyar dolar) girdi sağlamıştır.
Tabloya baktığımızda ihraç edilen fındık tonajının çok değişmediği halde elde edilen gelirin ciddi oranda değişimi gözleniyor. Bunun birkaç sebebi mevcut.
-Fındık üretiminin doğal sebeplerden yıllara göre artıp azalmasından dolayı fiyatın değişmesi
-Fındık alımı yapan büyük yabancı firmaların piyasada oluşturduğu spekülasyonlar ile fındık fiyatlarının olması gerekenden aşağıya çekilmesi
2014 yılında üretici lehine artan fiyatı bu doğrultuda tutabilmek adına üreticilerin sağlıklı şekilde düşünüp fındığı piyasaya sürerken acele etmemesinde fayda vardır.
Bu şekilde yapılması spekülasyonlara aldanmayan üreticinin kendi arzını dengeleyip istediği fiyatlar oluşunca ürünü satması piyasanın üretici lehine ve dolayısıyla memleket lehine dönmüş olan ibresini hep aynı yerde belki daha yukarıda tutulmasını sağlayacaktır.
Hukuki olarak altyapısı araştırılıp Sakarya ilimizde ilçe bazında ve il genelinde üretici birlikleri oluşturulabilir, böylelikle üreticilerin birlikte hareket edilmesi sağlanıp, çok sayıda ve güçsüz gözüken üreticilerin, 8-10 civarında ve güçlü olan alıcılara karşı birlik içinde olmaları üreticilerimizin ve memleketimizin hayrına olacaktır.
2015 fındık sezonunda üreticilerimize yüce Allah bereket versin.
Alın terleriyle helal yoldan memleketin ihracatına yaptıkları katkılarının devamı hepimizin ve memleketimizin önemli bir meselesidir ve gelişmeleri buradan yine paylaşacağız.
Halil Hakan Oturak
Makine Mühendisi
14.08.2014
Vatan, Millet Sakarya, Hendek