Yedi asır önce güzel Hendek’imizi de fetheden Kahraman, Yiğit, Cengaver Osmanlı Komutanını tanıyormuyuz?

Bu yazımızda tarihin tozlu raflarında kalmış, hak ettiği tanınırlığı ve şöhreti görememiş büyük kahraman, yiğit bir cengaveri tanımaya çalışacağız.

Hemen belirtelim bu Kahramanımız Konuralp’tir.

Konuralp’in kelime anlamı Gururlu, yiğit, sarışın, cesur, Kahraman anlamına gelir.

Konuralp Osmanlı devletinin kuruluş döneminde fetihten fetihe koşmuş, özellikle güney Marmara ve Batı Karadeniz’de bir çok irili, ufaklı şehirleri Osmanlı topraklarına katmıştır.

Üstelik kahramanımızın biz Hendek’liler içinde ayrı bir önemi vardır. Çünkü güzel ilçemiz Hendek’i de bu büyük Osmanlı komutanı emrinde ki gaziler ile fethetmiştir.

OSMAN BEY VE KOMUTANLARI

Osmanlı devletinin kurucusu Osman bey Marmara bölgesinden fetihlere başlamış, bu fetihlerde kendisine değerli komutanları çok önemli hizmetlerde bulunmuşlardır.

İşte bu komutanlardan biri de, ki Osman Beyin en önem verdiği komutan Konuralp’tir. Bu yazımızda Hendek’imizin de fatihi olduğu için Konuralp’i anlatacağız. Diğer değerli komutanların isimlerini daha sonra “Osmanlı Devletinin Kuruluşu ve Hendek” konulu bir yazımızda anlatmaya çalışacağız.

Osman bey Sakarya nehrinin doğusunda ki yerlerin fethine Konuralp’i, batısında ki yerlerin fethine de Akçakoca’yı memur etmiştir. Oğlu Orhan beyi de onlara serdar yani Başkomutan tayin etmiştir.

Osman bey yine komutanlarını Sakarya vadisi içinde ki Karaçebiş ve Karateğin kalelerini fethe memur etmiştir. Bu kalelerin alınması çok önemlidir. Çünkü Osmanlı kuvvetlerinin Beşköprü- Adapazarı düzlüğüne çıkmaları sonra ki seferler ve fetihler için bu kalelerin alınması şarttır.

OSMAN BEYİN GÖREVİNDEN ÇEKİLMESİ

Osman bey zamanında yapılan birçok fetihlerden sonra, sağlığında oğlu Orhan beyi bahsettiğimiz bu tecrübeli komutanlarla seferlere gönderip, onun iyi bir komutan ve devlet adamı olarak yetişmesini sağlamaya çalışmıştır. Osman bey yaşı ilerleyince seferlere çıkmamış, kurduğu devletin idaresini oğlu Orhan beye bırakmıştır. Bu arada bahsettiğimiz komutanları da oğlu Orhan beyin hizmetine vermiştir.

KONURALP FETİHLERE BAŞLIYOR

Bundan sonra kahramanımız Konuralp kendisine Osman bey tarafından görevi yerine getirmek için emrinde ki gazilerle Sakarya nehrinin doğusuna geçmiş, Tuz pazarı denen yere hareket etmiştir.

Katip Çelebi(Neşri) cihannüma isimli eserinde “Konuralp gah, gah çıkıp Akyazı’ya seğirdirdü” yani bugünkü Türkçe ile “Konuralp zaman zaman Akyazı’ya akınlarda bulunurdu” diye yazmıştır. Buradan anlıyoruz ki Konuralp sadece Akyazı ilçe merkezine değil Sakarya nehrinin doğusunda bulunan yerlere Akyazı, Hendek ve dolaylarını fethe gitmiştir.

KONURALP BİZANS ORDUSUNU PERİŞAN EDİYOR

Dünya çapında çok büyük tarihçi ve tarihçilerin kutbu, geçenlerde 100 yaşında vefat eden hocamız Prof. Dr. Halil İnalcık bu konuda şöyle diyor. “Konuralp Akyazı’da Tuz pazarını aldı ve Bizans kuvvetleriyle Uzuncabel denen yerde 2 gün 2 gece süren çok çetin geçen bir savaşta Bizans ordusunu perişan edip ağır bir yenilgiye uğratmış. Tuz pazarını kendine üs merkezi yapmış, bu üslerden hareket edip, Akyazı ve Hendek dolaylarını fethedip, Düzce tarafına geçmiş ve Düzce, Mudurnu, Konrapa ve Bolu dolaylarını fethetmiştir. Bu fetihlerden sonra Hendek, Akyazı, Düzce ve Konrapa dolayları Konrapa adı ile anılmaya başlamıştır.

BU FETİHLER HANGİ TARİHLERDE YAPILMIŞTIR

İstanbul üniversitesi Edebiyat Fakültesi tarih bölümünden 1970’lerde benim de hocam olan rahmetli M. Tayyip Gökbilgin Sakarya nehrinin Karadenize olan doğu ve batı kıyılarının 1317-1318 yıllarında fethedilip Osmanlı topraklarına katıldığını belirtmektedir. Prof. Dr. Halil İnalcık ise bu fetihlerin 1305 ile bu yılları takip eden yıllarda gerçekleştirildiğini kaydetmektedir.

KARADENİZ’E ÇIKIŞ

Bu arada şunu da belirtelim. Kocaeli ve Kandıra’yı fetheden yine Osman bey ve Orhan beyin komutanlarından Akçakoca, Osmanlıların ilk defa Karadeniz’e çıkmalarını sağlamıştır.

KONURALP VE AKÇAKOCA’NIN MEZARLARI NEREDEDİR?

Osmanlı devletinin kurucusu Osman bey 1326 yılında vefat etmiştir. Akçakoca ve Konuralp’de 136-1328 yıllarında arka arkaya vefat etmiştir.

Akçakoca’nın mezarının Kandıra’da yüksek bir tepede olduğu kesindir. Konuralp’in mezarının ise bir çok kaynaklarda Düzce’de olduğu belirtilmektedir. Fakat tarihçi Yılmaz Öztuna’nın 14 ciltlik Büyük Türkiye tarihi isimli eserinde ise Akyazı’da gömülü olduğu yazılmaktadır.

HENDEK’İN ADININ BİR ZAMANLAR KONURALP OLMASI

Güney Marmara ile Batı Karadeniz’de bir çok fetihlere imza atan, bu arada belirttiğimiz gibi Hendek’imizin de fatihi olan büyük kahraman, yiğit komutan, Konuralp’ten dolayı Hendek’in adının Konuralp olduğu rivayet edilir.

KONURALP’İN ADI

Şu anda Akyazı’nın en eski okulunun adı Konuralp’tir. Düzce’de Konuralp adı ile birkaç tane okul vardır. Ayrıca Düzce’den Akçakoca’ya giderken 7-8 km ilerde eski adı Üskübü olan şirin bir belde vardır. Bu beldenin bugünkü adı Konuralp’tir. Konuralp beldesi Düzce üniversitesinin 1 km kadar batısındadır. Bu belde tarihi bir yerdir. Tarihi antik çağlara kadar gitmektedir. Tarih ve tarihi eserler bakımından çok zengin bir beldemizdir. 1994 yılında burada müze açılmıştır. Bu müzede çok eski tarihi değerli antik eserler mevcuttur. Bu beldeye fatihinden dolayı Konuralp adı verilmiştir.

KONURALP’İ ANMA

Kahramanımız Konuralp Düzce’de çeşitli etkinliklerle anılmaktadır. Bu etkinlikler Konuralp’in kişiliği yapılan konuşmalarla anlatılmaktadır. Ayrıca Halk’a pilav ve hoşaf ikram edilmektedir.

Bütün kahramanlar gibi bu kahraman, cengaver, yiğit Osmanlı komutanını da unutmamak lazımdır. Bugün bu topraklar bizimse ve burada yaşıyorsak onların sayesindedir.

Bütün kahramanlarımıza ve onların maiyetinde ki kahraman gazilere Allah’tan rahmet dileyelim. Ruhları şad olsun, mekanları cennet olsun.

Kaynakça

Prof. Dr. Halil İnalcık

Prof. Dr. M. Tayyip Gökbilgin

Yılmaz Öztuna

Neşri

Dr. Murat Çelebi

Akademik notlarım